Strona działa dzięki wsparciu Starostwa Powiatowego w Wolsztynie

Home Historia Powstania Publikacje Powstanie w internecie Klub młodzieżowy Archiwum Cele TPPW Linki Kontakt Autorzy
  Kalendarium Powstanie w Przemęcie Powstanie w Siedlcu Powstanie w Wolsztynie Powstanie w Kębłowie Republika Świętno Powstańcy Pomniki, miejsca pamięci Galeria Rocznice powstania
  Rola duchownych powiatu babimojskiego w powstaniu            
 

 

Kalendarium wydarzeń

 

  13 listopada 1918 roku

 - w Wolsztynie powstaje, z inicjatywy powracających z frontu żołnierzy, Rada Robotniczo - Żołnierska. Miała ona swoją siedzibę w wolsztyńskiej mleczarni.

 

18 listopada 1918 roku

- ze szpitala wojskowego powrócił do rodzinnej Błotnicy ppor. Stanisław Siuda i podejmuje działalność niepodległościową tworząc oddziały powstańcze w powiecie babimojskim.

 

  20 listopada 1918 roku

- w Przemęcie powstaje Rada Ludowa.

 

24 listopada 1918 roku

- powstała w Wolsztynie polska Rada Ludowa.

- na Strzelnicy w Wolsztynie odbył się wiec patriotyczny pod przewodnictwem proboszcza - ks. Leopolda Zygarłowskiego.

 

22 grudnia 1918 roku

- ppor. Stanisław Siuda tworzy oddział powstańczy w Rakoniewicach.

 

  27 grudnia 1918 roku

- wybucha Powstanie Wielkopolskie w Poznaniu.

 

  28 grudnia 1918 roku

- oswobodzony zostaje Grodzisk Wielkopolski

 

  grudzień 1918 roku

- w Gościeszynie proboszcz ks. Alfons Graszyński tworzy uzbrojony oddział Straży Ludowej

 

  31 grudnia - 1 stycznia 1918/1919 roku

- do Wolsztyna wkracza  oddział Grenzschutzu pod dowództwem rotmistrza von Kleista z Sulechowa.

- powstańcy z Gościeszyna zajmują okolicę wsi

 

  2 stycznia 1919 roku

- do Grodziska Wielkopolskiego przybywa porucznik Kazimierz Zenkteler mający koordynować dalsze walki w zachodniej Wielkopolsce

 

  3 stycznia 1919 roku

- powstańcy z oddziału ppor. Siudy odnajdują w Cegielsku koło Rostarzewa Michała Drzymałę.

- powstańcy zajmują Rakoniewice i odpierają atak niemiecki na miasto.

- wyzwolony zostaje Nowy Tomyśl

 

  4/5 stycznia 1919 roku

- powstańcy z Opalenicy i Chobienic podejmują nieudany atak na Zbąszyń

 

  5 stycznia 1919 roku

- powstańcy wielkopolscy, min. z Wielichowa, Wilkowa Polskiego, Rakoniewic, Rostarzewa, Adamowa, Gościeszyna i Obry pod ogólnym dowództwem por. Kazimierza Zenktelera wyzwalają Wolsztyn.

- jeden z oddziałów powstańczych mających wyzwalać Wolsztyn, dowodzony przez ppor. Siudę, zajmuje Rostarzewo

- powstańcy z Kębłowa i Kiełkowa rozkręcają tory  kolejowe uniemożliwiając dotarcie posiłków niemieckich do Wolsztyna 

 

  6 stycznia 1919 roku 

- oswobodzenie Przemętu. Powstaje tu 120-osobowy oddział powstańczy,

- powstańcy z Przemętu obsadzają stacje kolejowe w Błotnicy i Nowej Wsi Mochy.

- pastor Emil Gustaw Hegemann uroczyście proklamuje powstanie Wolnego Państwa Świętno (Freistaadt Schwenten)

 

  7 stycznia1919 roku

- oddziały powstańcze z Przemętu pod dowództwem st. sierż. Stanisława Lewandowskiego zajmują Włoszakowice. Dochodzi do zwycięskiej potyczki z niemieckim Grenzshutzem.

- w Grodzisku Wielkopolskim powstaje dowództwo V Okręgu Wojskowego obejmującego powiaty wolsztyński, nowotomyski, międzyrzecki i grodziski. Na czele staje Kazimierz Zenkteler

 

  9 stycznia 1919 roku

- konny patrol niemieckiego Grenschutzu z Kolska, prowadzony przez strażnika Ehlerta ze Świętna dociera do Obry. Przewodnik zostaje rozpoznany przez powstańców i w trakcie strzelaniny ginie jeden z nich – Józef Buczkowski z Obry.

 

  10 stycznia 1919 roku

- prowadzący rozpoznanie w kierunku Kopanicy patrol powstańczy zostaje zaatakowany w lesie pod Jaromierzem przez Niemców. Jednemu z członków patrolu udało się zbiec, pozostali dostali się do niewoli.

- pod Zbarzewem powstańcy rozbrajają niemiecki patrol samochodowy,

- w Brennie powstańcy rozbrajają posterunek niemiecki.

 

  11 stycznia 1919 roku

- powstańcy wielkopolscy z kompanii stęszewskiej, wolsztyńskiej, wielichowskiej i drużyny chobienickiej, drużyn z Jażyńca oraz Obry wyzwalają Kopanicę.

- potyczka pod Zbarzewem

- w Wijewie powstańcy rozbrajają posterunek niemiecki.

 

  13 stycznia 1919 roku

- dochodzi do ataku Niemców na Kębłowo i Obrę, odpartego przez powstańców.

 

  24 stycznia 1919 roku

- dwie silne kolumny piechoty niemieckiej, wsparte szwadronem kawalerii zaatakowały około godz. 13.00 Kębłowo i Obrę. Atak zostaje odparty

 

  25 stycznia 1919 roku

- powstańcy z kompanii rakoniewickiej, chobienickiej i wolsztyńskiej zajmują bez walki Babimost a kompanie kopanicka  i wielichowska Kargowę.

- powstańcy docierają do Nowego Jaromierza.

 

  30 stycznia 1919 roku

- rozpoczyna się ostatnia duża ofensywna akcję niemiecka na odcinku wolsztyńskim.

 

  31 stycznia 1919 roku

- atak niemiecki na Babimost odparty przez powstańców

 

  2/3 lutego 1919 roku

- powstańcy dokonują wypadu na Nowe Kramsko- była to najdalej na zachód wysunięta miejscowość zdobyta przez powstańców.

 

  7 lutego 1919 roku

- uroczysta przysięga kompanii przemęckiej w miejscowym kościele Farnym.

- kompania przemęcka zajmuje Kaszczor i Mochy.

 

  11 lutego 1919 roku

- atak niemiecki na Kargowę - powstańcy tracą przedpola miasta

 

  12 lutego 1919 roku

- w wyniku ofensywy niemieckiej powstańcy tracą Kargowę.

- zaatakowane przez przeważające siły przeciwnika oddziały powstańcze wycofują się z Babimostu. Kontratak powstańczy  odbija Chobienice. Nie udało się natomiast odzyskać utraconego przyczółka na Obrze w Grójcu Wielkim.

 

  13 lutego 1919 roku

- w nocy Niemcy atakują Kopanicę aby odciągnąć część sił powstańczych z polskich Chobienic.

 

  15 lutego 1919 roku

- ciężkie, zakończone niepowodzeniem, walki o przyczółek w Grójcu Wielkim.

 

16 lutego 1919 roku

- zostaje zawarty rozejm w Trewirze, kończący zasadnicze walki na froncie wielkopolskim.

 

  17 lutego 1919 roku

- odparcie ataku niemieckiego na Kopanicę

- walki pod Nową Wsią Zbąską - powstańcy tracą przyczółek na Obrze

 

 19 lutego 1919 roku

- ostrzał niemiecki m.in. pod Małym Grójcem, Chobienicami i Kopanicą. Następnego dnia ostrzelano Chobienice.

 

  27 lutego 1919 roku

- strona niemiecka zaproponowała polskiej podjęcie rozmów, których celem miało być zawieszenie broni na odcinku wolsztyńskim. Do rozmowy, zgodnie z życzeniem strony niemieckiej, doszło na moście w Kopanicy.

 

  3 marca 1919 roku

- niemiecki ostrzał artyleryjski Kaszczoru przez baterię artylerii z Łupic i odparcie przez powstańców szturmu na tą miejscowość.

 

  10 marca 1919 roku

- zlikwidowano patrol Grenzschutzu pod Kaszczorem.

 

  11 marca 1919 roku

- na drodze Kaszczor - Spokojna do niewoli dostaje się polski patrol powstańczy.

 

  12 marca 1919 roku

- odparcie kolejnego ataku niemieckiego na Kaszczor.

 

  20 marca1919 roku

- odparcie ponownych niemieckich ataków na Wieleń i Kaszczor.

 

  26 marca 1919 roku

- zawarto uzupełniające zawieszenie broni, po którym ustały wszelkie utarczki na odcinku wolsztyńskim.

 

  3 kwietnia 1919 roku

- starcie z patrolem niemieckim pod Spokojną. Ginie powstaniec Franciszek Górski z Brenna

- odparcie ataku niemieckiego na Mochy.

 

  13 kwietnia1919 roku

- odparcie ostatniego ataku niemieckiego na Kaszczor i Wieleń.

 

  19 maja 1919 roku

- w incydencie granicznym tragicznie ginie łączniczka drużyny kopanickiej Anna Sewohl

 

  2 czerwca 1919 roku

- potyczka pod Zbarzewem - ginie powstaniec Andrzej Stürmer z kompanii przemęckiej.

 

  10 sierpnia 1919 roku

- pastor Hegemann wygłasza przemówienie do zebranych przed zborem mieszkańców republiki, którym ogłasza chęć przyłączenia państwa do Niemiec. Republika Świętno kończy samodzielny byt państwowy.

 

  16 sierpnia 1919 roku

- do Świętna wkracza 30 – osobowy oddział niemieckiej straży granicznej (Grenzschutzu).

 

  17 stycznia 1920 roku

- oddziały Armii Wielkopolskiej zajmują przyznany Polsce na konferencji wersalskiej Zbąszyń

 

opracował Waldemar Warciarek