W dniu 21 marca br. uczestniczyłem w rozprawie Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zgodności rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z Konstytucją w zakresie tworzenia i znoszenia sądów powszechnych oraz ich siedzib i obszarów właściwości. Dokładnie o godz. 9:00 na sali rozpraw pojawił się w komplecie 15 sędziów Trybunał Konstytucyjny, któremu przewodniczył Prezes – Andrzej Rzepiński.
Na początek po powitaniu wszystkich obecnych głos zabrał przedstawiciel grupy posłów – Pan poseł Piotr Zgorzelski (Przewodniczący Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej) odczytując i komentując decyzję o złożeniu pozwu w powyższej sprawie przez grupę posłów z różnych opcji politycznych.
Ku sprawiedliwości należy dodać, że inicjatywa złożenia pozwu wypłynęła ze strony Polskiego Stronnictwa Ludowego. Dlatego też na widowni podczas rozprawy cały czas obecny był Przewodniczący Klubu Parlamentarnego PSL – poseł Jan Bury.
Po wystąpieniu posła Piotra Zgorzelskiego, Prezes Trybunału Konstytucyjnego udzielił głosu pełnomocnikowi grupy posłów, którym od początku batalii o sądy rejonowe w Polsce jest mecenas Wojciech Błaszczyk na co dzień członek Stowarzyszenia AMICI CURIAE. Pan mecenas w całej rozciągłości poparł tezy zawarte w wystąpieniu posła Piotra Zgorzelskiego, rozszerzając argumentację. Następnie głos zabrała Pani sędzia Małgorzata Niezgódka – Medek – Przewodnicząca Krajowej Rady Sądowniczej oraz Pani Katarzyna Gonera – członek Krajowej Rady Sądowniczej, a na co dzień sędzia Sądu Najwyższego. Obie panie również poparły wcześniejsze stanowiska w sprawie rozporządzenia i jego konstytucyjności. W tym momencie Prezes TK udzielił głosu Panu posłowi Jerzemu Kozdroniowi, reprezentującemu Sejm RP, który złożył wniosek o odrzucenie pozwu szeroko go argumentując.
Podobne stanowisko zaprezentowali przedstawiciele Ministra Sprawiedliwości (Pan Minister Jarosław Gowin był nieobecny na rozprawie!) Panowie Michał Królikowski – podsekretarz stanu, członek Komisji kodyfikacyjnej prawa karnego przy Ministerstwie Sprawiedliwości i Wojciech Hajduk – podsekretarz stanu pełniący funkcję Dyrektora Departamentu Sądów, Organizacji i Analiz. Podczas wystąpienia w/w panów niezadowolenie licznie zebranej publiczności wywołała informacja o szerokich konsultacjach społecznych, które poprzedzały wydanie rozporządzenia o likwidacji 79 sądów rejonowych w Polsce i przekształceniu ich w punkty zamiejscowe większych sądów rejonowych. O zgodności rozporządzania z Konstytucją, ale tylko w określonym zakresie, mówił również Zastępca Prokuratora Generalnego – Pan Robert Hernand.
Po tych wystąpieniach każda ze stron miała możliwość ustosunkowania się do argumentów strony przeciwnej. Po 30 minutowej przerwie, która miała miejsce po dwóch godzinach rozprawy, Pan Prezes Trybunału, prowadzący ją bardzo sprawnie, udzielił głosu wszystkim członkom Trybunału Konstytucyjnego poczynając od sędziego TK – Pana Macieja Kotlinowskiego, który w tym dniu pełnił rolę sprawozdawcy. Następnie pytania obu stronom zadawali następujący członkowie TK wg kolejności zgłoszeń:
Ta część rozprawy trwała najdłużej, bo do godziny 18:00, gdyż członkowie Trybunału Konstytucyjnego zasypywali obie strony wieloma pytaniami będąc w tej materii bardzo dociekliwymi. Pytali o wiele szczegółów związanych z przygotowaniem spornego rozporządzenia oraz jego skutkami ekonomiczno-społecznym.
Najbardziej dociekliwy, w mojej ocenie, był Prezes Trybunału Konstytucyjnego. Szczególnie trudne pytania ze strony Prezesa padły do przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości.
Około godziny 18:00, czyli po dziewięciu godzinach trwania rozprawy, Pan Prezes zakończył procedurę informując jednocześnie, że wyrok zostanie ogłoszony w dniu 27 marca br. w godzinach rannych. Osobiście mogę powiedzieć, że byłem naocznym świadkiem ciekawego i pouczającego procesu reformy sądownictwa w Polsce w oparciu o rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości, które zostało zaskarżone przez grupę posłów i Krajową Radę Sądownictwa.
Z niecierpliwością nie tylko ja ale wiele innych osób obecnych na rozprawie oczekiwać będziemy efektów pracy Trybunału.
Dodatkowo pragnę Państwu przytoczyć odpowiedź, jaką otrzymał Związek Powiatów Polskich od Rzecznika Praw Obywatelskich – Pani Ireny Lipowicz w sprawie dotyczącej zgodności rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z obowiązującym prawem w zakresie reformy sądownictwa w Polsce (materiał do pobrania).
Starosta Wolsztyński
/-/ Ryszard Kurp