Strona działa dzięki wsparciu Starostwa Powiatowego w Wolsztynie

Home Historia Powstania Publikacje Powstanie w internecie Klub młodzieżowy Archiwum Cele TPPW Linki Kontakt Autorzy
   

Matysiak Antoni

1896 - 1984

 

 

Antoni Matysiak urodził się dnia 8 czerwca 1896 roku w Obrze (dawniejszy powiat babimojski) w rodzinie górnika a później rolnika małorolnego Antoniego i Józefy z Durzyńskich-Wojtkowiak. Matka z poprzedniego małżeństwa ze zmarłym Michałem Wojtkowiakiem miała syna Nikodema, powstańca wielkopolskiego. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Obrze w okresie strajku szkolnego 1906-1907 i brał w nim czynny udział. Po ukończeniu w roku 1912 szkoły rozpoczął naukę zawodu u miejscowego kowala którą ukończył w roku 1915 zostając czeladnikiem w zawodzie kowala.

W październiku 1915 roku został powołany do odbycia przymusowej służby wojskowej w armii niemieckiej. Po krótkim przeszkoleniu został wysłany na front francuski. W roku 1918 w miesiącu lipcu został ciężko ranny (Verlustlisten - lista strat nr 2024 str 25313 z dnia 29.07.1918). Pomimo nie zakończenia leczenia, bardzo osłabiony powtórnie został skierowany na front. W wyniku jego oporu przed wyjazdem na front, został karnie skierowany do 76 Hamburskiego Pułku Piechoty (2 Hanzeatycki) [Infanterie-Regiment Hamburg (2. Hanseatisches) Nr.76 ] W Hamburgu jako wyuczony w zawodzie kowala brał udział w budowie okrętów podwodnych.

Na skutek wywołanej rewolucji wstąpił dnia 10 listopada 1918 roku do Rady Żołniersko – Robotniczej w Hamburgu a dnia 15 grudnia zbiegł do domu rodziców. Zaraz, bo już 18 grudnia 1918 roku wstąpił do organizującej się w Obrze Rady Ludowej i jako były żołnierz szkolił potajemnie miejscową młodzież w sztuce wojskowej.

Dnia 5 stycznia 1919 roku wyruszył z kompanią oberską w kierunku Wolsztyna i po potyczce z Grenzschutzem dotarł do przedmieść Wolsztyna. Uczestniczył w walkach o pocztę i dworzec gdzie zdobyto dwie armaty i kilka karabinów. Tego samego dnia wieczorem uczestniczył w obsadzeniu powstańcami poczty w Obrze i uwolnieniu uwięzionych tam dwoje powstańców. Następnie kompanię oberską przydzielono do IV batalionu „Grupy Zachodniej ” i Antoni Matysiak brał udział w dniu 24 stycznia 1919r w odparciu ataku Niemców na Obrę i Kębłowo , następnie walczył o Kopanicę. Odznaczał się w bojach nieprzeciętną aktywnością , bohaterstwem i męstwem, walczył w oddziale kulomiotów pod dowództwem por. Wojtkowiaka i Antoniewicza w rejonach Kcyni, Nowego Dworu i Zbąszynia.

W Powstaniu Wielkopolskim brał także udział przyrodni brat Nikodem Wojtkowiak oraz rodzeni bracia Józef, Franciszek i Jan.

W dniu 7 marca 1919r został powołany przez RKU Kościan do wojska polskiego a 15 marca tego roku został mianowany st. szeregowcem i szkolił się w szkole podoficerskiej , po czym 1 września 1919r. został mianowany kapralem, a w listopadzie przeniesiony do Baonu Wartowniczego w Inowrocławiu. W grudniu 1919 roku został przydzielony do 1 Poznańskiego Baonu w Gnieźnie, a w styczniu 1920 roku mianowano go plutonowym. 25 lipca 1920 roku został bezterminowo urlopowany z 56 Pułku Piechoty.

W latach 1922 – 1939 pracował w różnych instytucjach w przemyśle, rolnictwie oraz w leśnictwie, były to prace nie stałe, sezonowe. Zawarł związek małżeński dnia 9 stycznia 1932 roku z Marią Wagner ( 1904-1967) z Radomierza, córka Władysława i Marianny Wawrzyniak . Z małżeństwa tego urodziły się dzieci: Cecylia (1932-2002) po mężu Śliwka, pochowana w Głogowie i Mieczysław (1934-2008) pochowany w Miłosławiu.

Po rozpoczęciu przez Niemców okupacji Polski został zobowiązany do pracy przymusowej w melioracji terenów wokół Wolsztyna . Na skutek wrogiego odnoszenia się do Niemców oraz doniesień o udziale w Powstaniu Wielkopolskim został przez Gestapo aresztowany 22 maja 1940 roku i osadzony w więzieniu w Legnicy jako niebezpieczny więzień polityczny nr 2527/1325/40g.

Za stawiennictwem ówczesnego sołtysa Obry Niemca Rau, co wyprosiła żona Antoniego Matysiaka, został dnia 5 sierpnia 1941 zwolniony z więzienia i przekazany do prac pod nadzorem Policji w kolejnictwie na stacji Wolsztyn. Pracował tam do stycznia 1945 roku, do czasu oswobodzenia Wolsztyna przez wojska radzieckie . Następnie zatrudnił się w Administracji Lasów Państwowych, Nadleśnictwo Świebodzin, leśniczówka Dzikarnia, następnie Sława Śląska, był kolejno gajowym a potem leśniczym. Pracował do 30 września 1953 roku i wtedy ze względu na chorobę przeszedł na rentę inwalidzką. Zamieszkał w Miłosławiu w domu swego brata Franciszka. Gdy zachorowała żona aby mieć większą opiekę Matysiakowie zamieszkali u córki w Głogowie. Maria Matysiak zmarła w roku 1967 i wtedy Antoni Matysiak w roku 1971 zawarł powtórnie związek małżeński z wdową Heleną Śliwińską (1897-1983). 25 czerwca 1938 roku został odznaczony Medalem Niepodległości (akta personalne CAW nr 28639 ). Za udział w Powstaniu Wielkopolskim, Rada Państwa w dniu 29.08.1968 roku uchwałą nr 0/353 odznaczyła go Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym – leg. nr Ł 16982, a w dniu 31 stycznia 1972 roku mianowała na stopień podporucznika. Dnia 13 stycznia 1972 Rada Państwa odznaczyła go Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski – leg. nr 1536-71-75. Był członkiem Związku Zawodowego Pracowników Leśnych i Przem. Drzewnego RP od 20.09.1948 oraz Związku Zawodowego Metalowców od 17.05.1946 r. Zmarł dnia 4 lutego 1984 roku w Głogowie i został pochowany na cmentarzu przy ulicy Legnickiej w Głogowie (kw.8 rząd 22 nr gr.567).
 

Wniosek odznaczeniowy Wielkopolskiego Krzyża Powstańczego http://www.powstancy-wielkopolscy.pl/ dost. 12.01.2015, AP Poznań akta 53/1415/0 Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, AP Poznań akta 53/884/0 Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, „Powstanie Wielkopolskie 1918-1919” Praca zbiorowa pod redakcją Zdzisława Grota Wydawnictwo Poznańskie 1968, Relacja i pamiątki rodzinne wnuczki p. Wiesławy Multana zam. Krężoły k/Sulechowa, Niemiecka lista strat Verlustlisten nr 2024 str 25313 z dnia 29.07.1918r.

opracował Jacek Piętka