Powstańcza monografia w Wielichowie
Właśnie ukazała się książka zatytułowana „Wielichowo
w 90 rocznicę Powstania Wielkopolskiego”. Publikacja wydana została
w ramach serii „Grodziskie Zeszyty Historyczne” i dotyczy związków
mieszkańców gminy Wielichowo z Powstaniem Wielkopolskim.
Głównym tematem pracy jest historia budowy oraz
renowacji Pomnika Powstańców Wlkp. W listopadzie ubiegłego roku
odbyła się uroczystość odsłonięcia i poświęcenia nowego monumentu.
Przy tej okazji pojawiły się głosy, by również wydać monografię
powstańczą, w której historia budowy pomnika znalazłaby szerokie
odbicie. Stworzony w Wielichowie komitet redakcyjny postanowił
wzbogacić treść książki o tematykę powstańczą. Do współpracy przy
pisaniu artykułów zaproszono znanych historyków: prof. Bogusława
Polaka, dra Marka Rezlera, dra Zdzisława Kościańskiego i
regionalistów m.in. Eugenię Świetlińską-Piętę, Antoniego
Fornalskiego, Piotra Jakuboszczaka. W książce znalazły się biogramy
kapelanów powstańczych: Józefa Sztukowskiego, Franciszka Foreckiego
i Bolesława Filipowskiego oraz organizatorów oddziałów powstańczych:
ppor. Kazimierza Szcześniaka, sierż. Stanisława Bobkiewicza, i
lekarza Franciszka Rosta. Są także artykuły poświęcone bitwie o
Kargowę i Kopanicę a także krótkie kalendarium Kompanii
Wielichowskiej i po raz pierwszy opublikowana wielichowska lista
strat. Dzięki uprzejmości p. Dominika Paukszty w książce znalazło
się opowiadanie „Pod Kargową”, którego autorem jest poznański pisarz
Eugeniusz Paukszta. Obok artykułu naukowego prof. Polaka opisującego
bitwę, jest to ciekawe zestawienie na temat tej krwawej potyczki, w
której żołnierze z ziemi wielichowskiej okryli się chwałą.
W Centrum Kultury już od kilku lat organizowane były
różnorodne przedsięwzięcia poświęcone przywracaniu pamięci o
Powstaniu grudniowym. Organizowano rajdy rowerowe szlakiem kompanii,
spotkania z historykami i wystawy. Zajmowano się również zbieraniem
materiałów i dokumentów, korzystając z pomocy wielu regionalistów:
Zenona Brembora z Sulechowa, Dariusza Poszwińskiego z Kopanicy,
którzy zajmują się tą tematyka na co dzień. Teraz przyszedł czas by
pochwalić się tym, co udało się zebrać w formie książkowej. Jedną z
inspiracji do wydania książki była także ubiegłoroczna uroczystość
odsłonięcia
i poświęcenia pomnika na wielichowskim cmentarzu. Zgromadzony wtedy
materiał okazał się jednak zbyt obszerny, aby zamieścić go w
specjalnym numerze „Wieści Wielichowskich”. Zapadała więc decyzja –
wydajemy książkę.
W skład Komitetu redakcyjnego publikacji, któremu
przewodniczy prof. zwycz. dr hab. Bogusław Polak, weszli, dr Marek
Rezler – historyk, autor bardzo wielu publikacji poświęconych m.in.
Powstaniu Wielkopolskiemu, Jan Grześ - dyrektor Centrum Kultury w
Wielichowie, Tadeusz Jąder – dziennikarz „Gazety Kościańskiej” i
„Wieści Wielichowskich”, Zenon Jóźwiak – Instytut im. gen. Stefana
„Grota” Roweckiego w Lesznie, Dariusz Matuszewski – Towarzystwo
Miłośników Ziemi Grodziskiej oraz Paweł Michalski – Centrum Kultury
w Wielichowie.
Książka „Wielichowo w 90 rocznicę Powstania
Wielkopolskiego” ukazała się dzięki wsparciu finansowemu Burmistrza
Wielichowa, Starosty Grodziskiego, Towarzystwa Miłośników Ziemi
Grodziskiej oraz sponsorów p. Wiesława Kaletki z Kościana i
Rolniczego Zakładu Doświadczalnego w Wielichowie.
8 grudnia 2009r. o godz. 11.00 w sali Centrum Kultury
w Wielichowie rozpoczęła się konferencja popularno-naukowa w
trakcie, której została zaprezentowana i omówiona powstańcza
monografia. Natomiast o godz. 10.00 na ulicach miasteczka pojawił
się wspólny patrol powstańczo-harcerski, który tworzyli druhowie z
Towarzystwa Działań Historycznych im. Feliksa Pięty oraz harcerski i
harcerze z wielichowskiej DH. W ten sposób zachęcano mieszkańców do
zainteresowania się spotkaniem i książką.
Konferencję otworzył dyrektor CK Jan Grześ, który
przedstawił historię budowy pomnika. Następnie burmistrz Adam
Łaniecki opowiedział o działaniach jakie były podejmowane na terenie
gminy w roku ubiegłym, kiedy to cała Wielkopolska świętowała 90
rocznicę grudniowego zrywu. Organizatorzy spotkania po raz pierwszy
zaprezentowali publicznie zdjęcia, które 41 lat temu, 12 stycznia
1969 roku wykonał Jan Jóźwiak jedyny fotograf uroczystego
poświęcenia tablicy na budynku gdzie mieściło się dowództwo Kompanii
Wielichowskiej. O tej uroczystości opowiedział redaktor Jerzy
Zielonka. Następnie przyszedł czas na promocję książki i w ten temat
wszystkich uczestników wprowadzili panowie Dariusz Matuszewski i
Tadeusz Jąder. Po tym, krótkim wstępie głos
w dyskusji zabrali autorzy, którzy w książce zamieścili swoje
teksty: dr. Zdzisław Kościański, Dominik Paukszta (syn znanego
poznańskiego pisarza Eugeniusza Paukszty), Bogdan Świetliński (w
imieniu siostry Eugenii Świetlińskiej-Pięty), Piotr Jakuboszczak i
Antoni Fornalski.
Z ciekawą inicjatywą wydania Słownika Biograficznego,
w którym znalazłyby się życiorysy powstańców z ziemi wielichowskiej
wystąpił Zenon Jóźwiak z Instytutu im. gen. „Grota” Roweckiego w
Lesznie. O tym pomyśle napiszemy szerzej w osobnym artykule. Na
zakończenie spotkania kolejny powstańczy projekt skierowany do
mieszkańców powiatu grodziskiego przedstawił dyrektor biura Zarządu
Stowarzyszenia Ziemi Grodziskiej Leader.
Książka „Wielichowo w 90 rocznicę Powstania
Wielkopolskiego” jest do kupienia w Centrum Kultury w Wielichowie.
Tekst i fotografie: Paweł Michalski - Centrum
Kultury w Wielichowie
|