Nadwyżka operacyjna to najbardziej syntetyczna ocena kondycji finansowej samorządu, jego potencjału inwestycyjnego oraz zdolności kredytowej. Wielkość nadwyżki jest pozytywnie skorelowana z wielkością dochodów samorządu w przeliczeniu na głowę mieszkańca. W rankingu Tygodnika Samorządu Terytorialnego „Wspólnota” w kategorii „Nadwyżka operacyjna/ deficyt budżetowy” Powiat Wolsztyński w 2006 roku zajął bardzo wysokie 34 miejsce w kraju, a w Wielkopolsce 4 miejsce. Szczegóły tego rankingu poniżej w pliku do pobrania. Warto w tym miejscu trochę wyjaśnić co to jest nadwyżka operacyjna i deficyt operacyjny.
Nadwyżka operacyjna to różnica między dochodami bieżącymi i wydatkami bieżącymi. Parametr ten pomaga nam ocenić potencjał inwestycyjny samorządu, a także zdolność kredytową.  Odwrotnością nadwyżki jest rzecz jasna deficyt operacyjny, czyli sytuacja, w której na bieżące potrzeby samorząd wydaje więcej niż zarabia. Jeżeli sytuacja taka utrzymuje się przez dłuższy czas, może to oznaczać albo przejadanie majątku, albo zadłużanie się na bieżące wydatki. Trudno powiedzieć, która z tych dwóch sytuacji jest gorsza, ale niewątpliwie obie zagrażają podstawom finansowym samorządu. W takiej sytuacji w 2006 roku było aż 86 powiatów. Wszystko to sprawia, że ten właśnie ranking spośród wszystkich przygotowywanych przez  „Wspólnotę" jest najważniejszy gdyż pokazuje, że nadwyżka operacyjna mówi nam dość precyzyjnie, ile zostaje w kasie po pokryciu najbardziej podstawowych potrzeb bieżących. Nie bierze się przy tym pod uwagę np. środków pochodzących z jednorazowej sprzedaży gruntu komunalnego, a jedynie regularne wpływy do budżetu, na które z dużą dozą prawdopodobieństwa możemy liczyć także w przyszłości. Tak określoną nadwyżkę możemy przeznaczyć na realizację celów wykraczających poza rutynowe działania, wynikających z naszej strategii - najczęściej na inwestycje - bądź na spłatę zadłużenia.

Powiat Wolsztyński jest w grupie powiatów z nadwyżką operacyjną i to na 4 miejscu w województwie wielkopolskim, co stawia powiat wśród tych, które mają największą możliwość rozwoju przy takiej stabilności finansowej.

Powiaty, które mają deficyt budżetowy i to utrzymujący się chronicznie od paru lat muszą się zastanowić nad rozdętymi wydatkami bieżącymi i poziomem gospodarności budżetem powiatowym.